Rohloff-naaf: onderhoud & gebruik

Op deze pagina staan wat onderhoudstips voor een Rohloff-versnellingsnaaf en tips voor het gebruik. Want ondanks dat een Rohloff veel minder onderhoud nodig heeft dan een derailleur en een kapotte Rohloff-naaf bovendien uiterst zeldzaam is, kom je niet uit onder een klein beetje onderhoud.

Ik heb de pagina onderverdeeld in:

Tips in gebruik

Schakelen en trappen

Rohloff binnenwerk
Een Rohloff-naaf schakelt altijd. Of je nu stilstaat, voor- of achteruit trapt. Om perfect en soepel te schakelen, adviseer ik je het volgende aan te leren: Schakel pas als de trapper in de onderste stand staat. Links of rechts maakt niet uit. Omdat ik drum, probeer ik het zo te ’timen’ dat ik pas schakel na het doorlopen van de onderste positie van het pedaal.
Dus gewoon doortrappen en schakelen als je voet helemaal beneden is.

Oh ja, zeker als je schakelt van 7 naar 8, neem dan zeker even kracht terug. Alle andere versnellingen kunnen onder volle kracht geschakeld worden.

Anti-diefstaltips

Zet je fiets met een Rohloff-naaf goed op slot. Anders knippen ze gewoon de naaf uit je wiel. Wij verkopen in de winkel het Pitlock systeem waarmee je de snelsluiting op slot kunt zetten. Dit is gemaakt van roestvrijstaal en je krijgt er een unieke sleutel bij om je wielen eruit te halen.

We hebben overigens ook een goedkoper alternatief. Ben je bang dat ze jouw dure fiets aan de Rohloff-naaf herkennen, doe dan plakband over de Rohloffsticker of het ingelaserde nummer. Het serienummer wordt door Rohloff geregistreerd. In Duitsland is er een lijst op de markt van gestolen naven.

Onderhoud van je Rohloff-naaf (met instructiefilmpjes)

We hebben de onderhoudspagina’s uit de Rohloffhandleiding beschikbaar gemaakt als pdf, zodat je voor onderhoud niet de hele handleiding door hoeft:

onderhoudspagina’s Rohloffhandleiding (pdf)

Hieronder staan nog meer onderhoudstips voor fietsen met een Rohloff-naaf:

Fietsketting of aandrijfriem spannen

Om de ketting of de riem op spanning te houden, moet je hem naspannen. In de praktijk dien je dit bij een ketting om de pakweg 1.000 kilometer te doen, bij de slijtvastere riem minder vaak.

Om je daarbij te helpen, hebben we instructiefilmpjes gemaakt die uitleggen hoe je een ketting of riem aanspant. Hieronder vind je waar je rekening mee moet houden.

Fietsen met een excentrische as

De merken  idworx, Santos, Gaastra en Tout Terrain hebben een zogenaamde excentrische as. Bekijk dan deze instructiefilmpjes:

Verstelbare achterpadden

De Koga Signature had verstelbare achterpadden om de ketting of riem te spannen. Een erg mooi en goed doordacht systeem. Heb je een oudere Koga Signature met verstelbare achterpadden, bekijk dan dit instructiefilmpje:

Kettingspanner

Met een kettingspanner (zoals bij mijn drie jaar oude Koga Signature die inmiddels vervangen is), hoef je je geen zorgen te maken om de kettingspanning. Als je merkt dat de ketting soms even doorglipt, doe dan een drupje olie het bewegende deel van de kettingspanner. Waarschijnlijk zit hij vast door prut. De ketting kan natuurlijk ook doorschieten als de ketting is versleten, maar dat is een ander verhaal.

Spoelen

Om de 5.000 kilometer, of 1 keer per jaar (wat het eerst komt) moet je de naaf schoonspoelen en nieuwe olie (12,5 ml) erin doen. Dat spoelen is vooral de eerste keer belangrijk omdat dan het slijpsel verwijderd wordt. Daarna moet je het om de 5.000 kilometer herhalen, maar als je het om de 7.000 kilometer doet, kan dat ook wel.
Spoelen kost even tijd, maar je kunt het makkelijk zelf doen. Hiernaast is een setje afgebeeld dat je hiervoor nodig hebt. Je kunt het ook bij ons bestellen en wij hebben een filmpje gemaakt hoe je dat moet doen.

Ga je op de noordpool fietsen, dan kun je de olie ietsje verdunnen.

Achterkransje

Je kunt om de 5.000 kilometer het tandkransje achter omdraaien, zodat hij andersom inslijt. Je hebt hiervoor wel speciaal gereedschap nodig en alleen de kransjes met 15, 16 en 17 tandjes zijn ‘double-sided’. Meestal wordt 16 gebruikt. Je hebt ook een 13 kransje maar die is niet omdraaibaar.
Als je het kransje los hebt, doe er dan een beetje grafietpoeder op en vervolgens montagepasta (of van mijn part kogellagervet). Zelfs ons lukt het soms heel moeilijk om het kransje weer los te halen, omdat hij zich heel erg goed vastzet.

Sinds juli 2009 hebben wij ook een 21-tands kransje. Met dit grotere kransje kun je niet alleen langer doen met je voorblad (dat dan bijvoorbeeld 52-tands wordt), maar ook met de ketting, want die is langer. Ideaal voor echte wereldfietsers die lange reizen maken.
Hieronder zie je een foto van het 21-tands kransje en daarnaast een 17-tands kransje dat versleten is. Op het rechterkransje is goed te zien, dat hij eigenlijk eerder omgedraaid had moeten worden. De ene kant van een tandje is veel meer uitgehold dan de andere kant.
Anno 2020 zijn er weer andere kransjes in gebruik en wordt steeds meer en meer de riemaandrijving gebruikt.

In 2011 verkochten wij de eerste Rohloff-fietsen met riemaandrijving. Hoewel er veel voordelen aan de riem zitten (zoals weinig onderhoud, lange levensduur) blijven sommige mensen toch een beter gevoel bij de riem houden.

Splined carrier met snapring

Voor de ketting wordt er veel gebruik gemaakt van dit ‘spline’systeem met een kransje dat je er zelf veel makkelijker vanaf kan halen.
Hieronder zie je flens ringen om de Rohloff-naaf zitten. Bij veel merken zitten die er tegenwoordig op om de flens nog iets beter bestand te maken tegen het uitscheuren.
Als je deze bescherm ringen niet hebt, en je wilt het wel graag of het lijkt je verstandig (zeker als je op wereldreis gaat), dan kunnen we die achteraf alsnog monteren. De ringen zelf zijn niet zo duur, maar het kost je wel veel arbeidsloon want de Rohloff naaf moet uitgespaakt worden.
Oh ja, en in plaats van het ‘spline’ systeem gebruiken wij graag een opschroef systeem die het kransje veel beter vasthoudt. Zeker bij riemaandrijvingen;

Splined carrier met Lockring

Kabels

Bij het externe schakelmechanisme heb je een gewone derailleurkabel nodig. Die zou je om de 20.000 kilometer uit voorzorg moeten vernieuwen. Als je kabel kapot is en je hebt geen reservekabel, dan kun je de naaf met steeksleutel 8 in elke versnelling zetten die je maar wilt.
Bij het intern schakelmechanisme heb je behalve de gewone derailleurkabel ook een 0,9 m kabeltje nodig. Die moet je om de pakweg 15.000 km. vervangen. Er is een ‘Easy-Set’ van Rohloff die het makkelijker maakt om het 0.9 mm kabeltje te vervangen.

Lekkende olie?

Een naaf kan soms ‘zweten’. Dat komt door een luchtdruk- of temperatuurverschil. Hierdoor zal door de pakking wat olie lekken. Dat kan geen kwaad!
Een wiel met Rohloff-naaf moet je in principe staand vervoeren. Vervoer je je fiets in het vliegtuig, doe dan wat oude onderbroeken (geen strings) links en rechts van de naaf. Hiermee voorkom je dat eventueel lekkende olie op je spullen komt.

Nu vraag je je af: “Is het erg als er een beetje olie lekt.” Nee! Zelfs al loopt alle olie eruit, dan nog kun je gerust een jaar doorfietsen. Er zit dan nog genoeg olie in de naaf om hem te blijven smeren. In Chili ben ik een Zwitser tegengekomen die radeloos was, omdat al zijn olie eruit was gelopen. Ik heb hem kunnen geruststellen. Overigens is het doorrijden zonder olie een officieel Rohloff-standpunt. Dus je garantie komt niet in gevaar:-)

De technische kant; er hoort 25 ml olie in te zitten. Hiervan wordt maar 7 ml gebruikt voor de smering. De overige olie helpt om geluiden te dempen. Als zou alle olie eruit zou lopen, dan nog kleeft er minsens 7 ml olie aan de onderdelen en dat is genoeg om alles smerend te houden. Wel moet je na vijfduizend kilometer dus weer nieuwe olie erin doen.
De intelligente lezer van dit stukje zal zich afvragen: ” Waarom moet er dan meer dan 7 ml in de naaf?”
De overige olie dient als demping van het geluid dat de naaf maakt. Dus als je toch al een bordje met SH (SlechtHorend) achterop je fiets hebt, dan kun je zuiniger aan doen met olie:-)

Problemen met de naaf

Als je een probleem hebt met de naaf (van de over de duizend naven die wij hebben verkocht, heb ik dat maar een paar keer meegemaakt), dan kun je hem bij ons inleveren. In principe doen we dat alleen als je hem bij ons hebt gekocht. Heb je jouw fiets niet bij ons gekocht dan brengen wij verzend- en verpakkingskosten in rekening. Ook nemen wij dan niet de reparatiekosten voor onze rekening, hetgeen wij bij onze klanten vaak wel doen. Wij sturen hem op en dan hebben wij hem binnen één tot twee weken terug. Wel het garantiebewijs en aankoopbewijs meenemen.

Je hebt officieel twee jaar garantie op de naaf. Na die twee jaar zijn we heel soepel en laten we het meestal onder het budget ‘coulance’ vallen:-) Maar is hij ouder dan 10 jaar, reken dan op kosten, al zijn die meestal nooit heel hoog.

Heeeeel af en toe kan het zijn dat de naaf tijdens het schakelen opeens in een ‘zwaar verzet’ schiet. Geen paniek. Haal de snelsluiting los en het wiel uit de fiets. Geef met een hamer een korte stevige tik op de as aan de ene kant en dan een stevige tik aan de andere kant. Dan schieten de palletjes weer op hun plaats en kun je weer tienduizenden kilometer verder rijden.

Lekke band?

Dan is het makkelijk als je zonder gereedschap je achterwiel uit het frame kunt halen. En bij bijna iedere fiets met een Rohloff-naaf kan dat.

Spullen voor onderhoud van je Rohloff

In onze webshop hebben we diverse spullen voor fietsonderhoud, met een speciale categorie voor alles Rohloff, zoals:

Bekijk alle Rohloff-spullen

Rohloff-handleiding

Download de Nederlandstalige Rohloff-handleiding.

Fietsen met een Rohloff-naaf

Wij leveren onderhoudsarme fietsen, dus de meeste fietsmodellen in ons assortiment zijn leverbaar met een Rohloff-versnellingsnaaf. Bekijk welke modellen:

Deel deze pagina met anderen